ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးသမိုင္း၏ပကတိအမွန္တရား

၁၇၈၄ ခုႏွစ္မွာ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းဦးေဆာင္ေရ ဗမာပေဒသရာဇ္တပ္တိက ရခိုင္ျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ ့ ၀င္မသိမ္းခေက မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလရခိုင္ျပည္စြာ အာသွ်တိုက္မွာ ေခတ္အမွီဆုံး အဖြံ ့ျဖိဳးဆုံး နန္ ့တိုးတက္မွဳ
အျမင့္ဆုံးတိုင္းျပည္တစ္ျပည္ျဖစ္လို ့ဟိနိန္လီပါဖို ့။ ဘဂၤလားပင္လယ္ျပင္နန္ ့ အိႏိၵယသမုဒၵရာကိုေတာင္ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္ခေရ ရခိုင့္ဘုရင့္ရီတပ္မေတာ္ၾကီးမွာ ဂ်ပန္တိကိုေတာင္ လုပ္သားခန္ ့ထားခစြာကိုၾကည့္ေက ရခိုင္ရို ့စစ္အင္အားနန္ ့ကမၻာၾကီးမွာ စံ၀င္ခေရအနိန္အထားကို ခန္ ့မွန္းၾကည့္လို ့ရႏိုင္ပါေရ။ အေနာက္ဥေရာပေဒသက အတိုးတက္ဆုံးတိုင္းျပည္တစ္ျပည္ျဖစ္ေတ နယ္သာလန္နန္ ့ ႏွစ္ေပါင္း ၇၅ ႏွစ္တုိင္တိုင္ အျပန္အလွန္စီးပြါးရီးကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ရီးတိ လုပ္ခကတ္စြာတိကို တိုင္းတာၾကည့္ေက ရခိုင္ရို ့ေရ စီးပြါးရီးရာမွာေလ့ ကမၻာၾကီး၏ရွိမ်က္ႏွာစာမွာ ေရာက္နိန္ခေၾကာင္းကို ေထာက္ျပနိန္ပါေရ။

တခ်ိဳ ့ရခိုင္သမိုင္းကို ရွုုေဒါင့္အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးတိနန္ ့အဓိပၺါယ္ျပန္ကတ္ေတလူတိက “၁၇၈၄ ခုႏွစ္ မတိုင္ခင္ကပင္ ရခိုင္ျပည္မွာ အမ်ိဳးသားစည္းလုံးညီညြတ္ရီးနန္ ့ႏိုင္ငံရီးအုပ္ခ်ဴပ္ရီးတိ ယိုယြင္းပ်က္စီးနိန္ဗ်ာယ္” လို ့ ေထာက္ျပေျပာဆိုကတ္ေတ။ ေယျပီးေက ဆက္ပနာေကာက္ခ်က္ခ်ကတ္စြာက ေအပိုင္ မညီညြတ္မွဳေၾကာင့္ ဗမာရို ့၏သိမ္းပိုက္ျခင္းကိုခံခရျပီးေက ရခိုင္ရို ့အခ်ဴပ္အျခာအာဏာက်ဆုံးလားရျခင္းေရ ရခိုင္သားမွာ အဓိကတာ၀န္ဟိေရ ရခိုင္သားတိရာ သမိုင္းတရားခံျဖစ္ေတလို ့ လက္ညွိဳးထိုးအျပစ္တင္ေ၀ဖန္ျခင္းတိကို တြိလာရေရ။ ေအခ်င့္ေရ ရခိုင္ႏိုင္ငံရီးသမိုင္း၏ပကတိအမွန္တရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳပနာ အဓိပၺါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အမွားနန္ ့ တရားခံအစစ္ျဖစ္ေတ ဗမာကို ပန္းကုံးစြပ္ဂုဏ္ျပဳဖို ့ၾကိဳးစားျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။

ကမၻာ့ႏိုင္ငံရီးသမိုင္းနန္ ့လူ ့အဖြဲ ့အစည္းတိေျပာင္းလဲလာမွဳတိကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္ေက တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျပည္တြင္းျပႆနာ အုပ္စုအားျပိဳင္မွဳနန္ ့ ၀ိ၀ါဒကြဲျပားမွဳဆိုစြာ ဟိကတ္ေတ။ ဥပမာ- ၁၆၄၉ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလန္ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြါးချပီးေက ခ်ားလ္စ္ တစ္ (Charles I) ဘုရင္ကို လူထုတရားစီရင္ရီးနန္ ့ေဂါင္းျဖတ္သတ္ပစ္လိုက္ကတ္ေတ။ ယင္းခ်င့္ေနာက္ပိုင္း အိုလီဗာ ခရုမ္း၀ဲလ္ (Oliver Cromwell) ဦးေဆာင္မွဳေအာက္မွာ ပါလီမန္အာဏာသွ်င္စနစ္ေပၚလာျပီးေက ႏိုင္ငံရီးပဋိပကၡက ရွည္လားခပနာ ေနာက္ဆုံး ၁၆၈၈-၁၆၈၉ မွာျဖစ္ေပၚခေရ ဂလိုရီးယာ့စ္ေတာ္လွန္ရီး (The Glorious Revolution) နန္ ့အဆုံးသတ္လားခေရ။ ျပင္သစ္မွာေလ့ ယင္းပိုင္ဗ်ာယ္။ ၁၇၉၃ ခုႏွစ္ ဂ်န္န၀ါရီလ ၂၁ ရက္နိန္ ့မွာ လူ၀ီ ၁၆ ဘုရင္ကို ေဂါင္းျဖတ္မသတ္ေတ စေစာပိုင္းေခ်ကာလကပင္ သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္စနစ္ကို ဆန္ ့က်င္ေရအုပ္စုနန္ ့ေထာက္ခံေရ အုပ္စုက ရာစုနန္ ့ခ်ီပနာ အားျပိဳင္နိန္ခကတ္ေတ။

ေအခ်င့္တိကို ႏွိဳင္းယွဥ္ေလ့လာၾကည့္ေက ေျမာက္ဦးေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ျဖစ္ခေရ ရခိုင္ရို ့ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံရီးပဋိပကၡစြာ အဆန္းမဟုတ္ တသီးတျခားျဖစ္ရပ္မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံရီးျဖစ္စိုင္၏သေဘာသဘာ၀တခုရာ ျဖစ္ပါေရ။ ေယေကေလ့ ေအနိန္ရာမွာ လက္ခံလို ့မရႏိုင္ေရ ခြင့္မလႊတ္ႏိုင္ေရ သမိုင္းျဖစ္ရပ္တခုက ဗမာတိေရ ရခိုင္ျပည္ကို စစ္မေၾကျငာပဲ နယ္ခ်ဲ ့က်ဴးေက်ာ္၀င္သိမ္းပနာ လူမဆန္ေရ စစ္ရာဇ၀တ္မွဳ (War crime) ကို က်ဴးလြန္ခကတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေရ။ သိန္းခ်ီေရ အျပစ္မဲ့ရခိုင္ျပည္သူလူထုကို ဗမာတိသတ္ျဖတ္ခကတ္ျခင္းေရ ကမၻာမွာ ပထမဆုံးလို ့ေျပာလို ့ရေရ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးလုံးကို အစုလိုက္အျပဳံလိုက္သတ္ျဖတ္ျခင္း (Genocide) စစ္ရာဇ၀တ္မွဳကို ဗမာက က်ဴးလြန္ချခင္းပင္ ျဖစ္ပါေရ။ ေအခ်င့္စြာ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္နန္ ့ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္ၾကားကာလမွာ ဘယ္လဂ်ီယံႏိုင္ငံ၏ဘုရင္ လီယိုပိုးဒ္ ၂ (Leopold II) ေရ ကြန္ဂိုလူမ်ိဳး ၁၀ သန္းကို ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္ချခင္းနန္ ့လားတူနိန္ေရပိုင္၊ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္နန္ ့ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ၾကားကာလမွာ နာဇီဂ်ာမန္တိက ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ၆ သန္းကို သတ္ျဖတ္ခကတ္ေတ ဟိုလိုေကာ့ဇ္ (The Holocaust) အျဖစ္အပ်က္နန္ ့ေလ့လားတူနိန္ပါေရ။

ရခိုင္သမိုင္းပညာသွ်င္ ဂ်က္လိုင္ဒါ (Jacques P. Leider) က ဗမာပေဒသရာဇ္အဆက္ဆက္ေရ ရခိုင္ကို အျမဲတမ္းရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္ထားခပနာ ရခိုင္ျပည္ကို၀င္သိမ္းဖို ့ အခ်ိန္တိုင္းၾကံစည္နိန္ခေၾကာင္းကို သမိုင္းမွတ္တမ္းမွတ္ရာတိနန္ ့ေထာက္ျပေျပာဆိုျပီးေက ၁၇၈၄ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ျပည္ကို ၀င္မသိမ္းခင္ ၃ ႏွစ္အယင္ကပင္ ဗမာတိစြာ လူသူလက္နက္စုေဆာင္းပနာ အဆင္သင့္ေစာင့္နိန္ခကတ္ေၾကာင္းကို သူ၏သမိုင္းသုေတသနစာတမ္းတစ္ေစာင္မွာ ရြီးထားပါေရ။ ေအခ်င့္ကိုၾကည့္ေက ဗမာေရ ရခိုင္ကို တမင္တကာအကြက္က်က်စီစိုင္ျပီးေက နယ္ခ်ဲ ့က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သတ္ျဖတ္ပနာ လူမဆန္ေရ စစ္ရာဇ၀တ္မွဳကိုက်ဴးလြန္ခကတ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားနိန္ပါေရ။

တရားမွ်တမွဳကိုတန္ဖိုးထားေရ ဇာလူသားမဆို အမွန္တရားကိုျမတ္ႏိုးေရ ဇာသူပင္ျဖစ္ျဖစ္ လူ ့အျခီခံဆင္ျခင္တုံတရားနန္ ့ကိုယ္က်င့္သီလဟိေရ လူတိုင္းက လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မွဳကို က်ဴးလြန္ခေရ ဗမာပေဒသရာဇ္ေသာင္းက်န္းသူ လူသတ္သမားတိ (Burmese brutal marauders) ကုိ ရွုုတ္ခ်သင့္ေရပိုင္ မ်က္ေမွာက္ကာလမွာေလ့ ရခိုင္ျပည္နန္ ့

ရခိုင္လူမ်ိဳးကို ဗမာျပည္တြင္းကိုလိုနီစနစ္နန္ ့ စနစ္တက်ဂုတ္သြီးစုပ္လူရုပ္မေပါက္ေအာင္ ႏွိပ္စက္အုပ္ခ်ဴပ္နိန္ျခင္းကို ဆန္ ့က်င္သင့္ေရ။ လူ ့ယိုင္ေက်းမွဳျမင့္ပါလတ္ေတ ကမၻာ့ရြာမွာ လူသားရို ့၏မြီးရာပါတာ၀န္၀တၱရားျဖစ္ေတ တရားမွ်တမွဳ တန္းတူရီးနန္ ့ျငိမ္းခ်မ္းရီးကို ထိန္းသိမ္းေဖာ္ေဆာင္လားဖို ့ မတရားမွဳ အဓမၼစနစ္နန္ ့ေတာရိုင္း၀ါဒတိကို ရင္ဆိုင္တိုက္ထုတ္အျမစ္ျပဳတ္ေအာင္လုပ္လားဖို ့လိုအပ္ေတ။

ျမင့္တခါ နိမ့္တလွည့္ သခၤါရသေဘာနန္ ့ျပည့္နိန္ေရ သမိုင္းရီစီးေၾကာင္းထက္မွာ ကမၻာတျခမ္းကိုလႊမ္းမိုးထားခေရ ေရာမအင္ပါယာၾကီးနိဂုံးခ်ဴပ္လားခရေရပိုင္၊ အဂၤလိပ္နီမ၀င္အင္ပါယာၾကီးေလ့ နီ၀င္လားခရေရပိုင္ စစ္တပ္ဗဟိုျပဳဗမာအင္ပါယာနန္ ့ ဗမာကိုလိုနီမူ၀ါဒျဖစ္ေတ “တို ့တာ၀န္အေရးသုံးပါး” ေလ့ ေဒရာစုမွာ အနိစၥသေဘာနန္ ့ကိစၥေရွာလားဖို ့စြာကို ၾကိဳျမင္နိန္မိပါေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါေရ။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္
၁၆၊၁၀၊၁၂၀၁၄